کود هیومیک اسید چیست؟
کود هیومیک اسید در دراز مدت طی فرایندهایی طولانی از تجزیه گیاهان و جانوران به وجود می‌آید. در واقع اجساد جانوران و گیاهان مدفون‌شده در خاک، منبع خوبی از مواد آلی و معدنی هستند. به طور طبیعی هیومیک اسید در خاک، اقیانوس‌ها و رودها وجود دارد. هیومیک اسید به میزان قابل توجهی باعث ثمربخشی خاک و گیاهان می‌شود و از لحاظ کیفی روی محصولات کشاورزی تاثیر شگرفی دارد.
فواید کود هیومیک اسید
- کاهش هزینه‌های اقتصادی (باعث کاهش مصرف سایر کودهای کشاورزی می‌شود)
- کاهش شوری خاک
- بهبود کیفیت محصول
- تنظیم pH خاک
- افزایش جذب عناصر مغذی مانند فسفر، نیتروژن و پتاسیم
- افزایش و بهبود ریشه‌زایی گیاهان (با ایجاد تخلخل در خاک)
- افزایش مقاومت گیاه در برابر انواع آفت و بیماری‌ها
- افزایش ظرفیت نگهداری آب در خاک
- کاهش مصرف سموم و جلوگیری از سرمازدگی
- اصلاح بافت خاک (از جمله خاک‌های رسی)
- جلوگیری از فرسایش خاک
- افزایش سرعت جوانه‌زنی بذرها
تاثیر هیومیک اسید بر روی ریشه گیاهان
گیاه از طریق ریشه مواد غذایی مهم را جذب می‌کند. بنابراین کیفیت بهتر ریشه، ساختار گسترده آن در خاک باعث می‌شود مواد غذایی بیشتری در اختیار گیاه قرار گیرد. هیومیک اسید باعث می‌شود ریز مغذی‌هایی مثل سولفات آهن را بهتر جذب کند، میکروارگانیسم‌هایی موجود در خاک را تقویت می‌کند و همچنین باعث تقویت گیاه در برابر بیماری می‌شود.
تاثیر هیومیک اسید بر روی خاک
هیومیک اسید ساختار خاک را بهبود می‌بخشد و باعث حفاظت خاک در مقابل عوامل محیطی مانند شسته شدن، فرسایش و سفت شدن خاک می‌شود. باکتری‌های زیان‌آور خاک را کاهش می‌دهد و با تقویت باکتری‌های مفید خاک سوخت و ساز گیاه را افزایش می‌دهد.
انواع هیومیک اسید
انواع هیومیک اسیدهای موجود در بازار با نام‌های
- هیومیک اسید گرانوله
- هیومیک اسید پودری
- هیومیک اسید مایع
هیومیک اسید گرانوله
این نوع از هیومیک اسید یک نوع فرآوری شده است که انحلال‌پذیری کندی در آب دارد و در کشور ما به عنوان نوعی سنگ معدنی است که هوموس غیر قابل جذب دارد که باید ریز شوند. این نوع از هیومیک اسید به دلیل یونیزه نبودن هیومیک آن برای کشاورزان و گیاهان آپارتمانی مناسب نیست. خلوص این محصول بین 5 تا 30 درصد است.
هیومیک اسید پودری
خلوص این نوع از هیومیک اسید نسبت به انواع دیگر هیومیک اسید بیشتر است. برای کشاورزی و گیاهان آپارتمانی مناسب است. این نوع از هیومیک اسید در آب حل می‌شود و به شکل آبیاری برای گیاه استفاده می‌شود. اگر بعد از حل کردن این نوع کود مقداری از کود ته نشین شود میزان ناخالصی آن را نشان می‌دهد درصد خلوص این کود از 30 تا 90 درصد هم می‌رسد.
هیومیک اسید مایع
خلوص هیومیک اسید مایع 10 تا 12 درصد است. و اگر ناخاصی داشته باشد ته نشین می‌شود و هنگام بکار بردن آن در سیستم آبیاری قطره‌ای باعث گرفتگی و انسداد نازل می‌شود.
کاربرد هیومیک اسید در کشاورزی
کود هیومیک اسید از آن دسته از کودهایی است که در رشد و محصول‌دهی گیاهان تاثیر بسزایی دارد. این کود برای درختان، صیفی‌جات، گل‌ها ی باغچه‌ای و آپارتمانی و کشت و زرع‌هایی که به صورت غرقابی کشت می‌شوند استفاده می‌شود. این کود کشاورزی در زمین‌هایی که خاک شور دارند و قلیایی هستند، در مناطق گرم و خشک که رطوبت کم است، می‌تواند تاثیر خوبی روی گیاهان داشته باشد. بسیاری از کارشناسان به دلیل اینکه این کود برای خاک و گیاه بی‌خطر است این کود را به صورت ترکیب با سایر کودها و به صورت چالکود یا با استفاده از آبیاری قطره‌ای را به کشاورزان توصیه می‌کنند.
بهترین زمان و نحوه مصرف کود هیومیک اسید
برخلاف اکثر کودهای کشاورزی که در زمان مشخصی برای گیاه باید استفاده شود برای کود هیومیک اسید محدودیتی در زمان و روش مصرف وجود ندارد ولی برای تاثیر‌گذاری بیشتر بهتر است در زمان کاشت نهال استفاده شود که به ریشه‌زنی سریع نهال کمک می‌کند و میزان جذب مواد مغذی بیشتر است. در زمان محصول‌دهی هم چون گیاه به تغذیه مناسب نیاز مبرمی دارد بهتر است کود‌دهی انجام شود. در واقع بهتر است در سال 2 بار از این کود استفاده شود.
کود هیومیک اسید بر روی کیفیت محصول، میزان رشد ریشه، ضخامت ساقه و پوسته، رنگ و بو گیاهان موثر است. کود هیومیک اسید را می‌توان به روش‌های مختلف در گیاهان استفاده کرد. به دلیل اینکه این کود محلول است آن را به صورت چالکود و اختلاط با خاک، اسپری روی گیاه، به روش غرقابی، سیستم آبیاری قطره‌ای و یا آغشته کردن بذرها به این کود استفاده می‌شود.
نتیجه
این کود در رشد گیاهان و بهبود خصوصیات خاک موثر است. .هیومیک اسید برخلاف اکثر کودهای شیمیایی، دارای پویایی و پایداری بالایی در خاک است در این سال ها با گسترش کشاورزی صنعتی و نوین، حجم برداشت محصولات افزایش یافته است در کشاورزی و پرورش محصولات کشاورزی باید به سلامت خاک توجه ویژه‌ای نمود.